مطالعات مرکز نگهداری کودکان استثنایی
Contents
تقدیر و تشکر: 3
شناخت کودک استثنایی 3
تعریف کودک استثنایی 3
طبقه بندی کودکان و نوجوانان استثنایی 5
کودکان و نوجوانان عقب مانده ذهنی 6
مقدمه و تاریخچه 6
هوش : 7
علل عقب ماندگی 8
گروه بندی عقب ماندگی از نظر آموزشی ، تربیتی و درمانی 12
الف ) عقب مانده های درمان ناپذیر : 13
ازدواج در میان نوجوانان مبتلا به نارسائیهای عاطفی و عقلی 14
فواید چنین ازدواجهایی 15
زیانهای چنین ازدواجهایی 16
اهداف پژو هش در خصوص کودکان استثنایی عبارتند از: 16
شناخت و روانشناسی کودکان استثنایی با تاکید بر عقب ماندگی ذهنی 17
کودک استثنایی کیست؟ 18
6ـ خستگی جسمی و روانی و اختلالات عاطفی 28
7ـ عوامل محیطی و فرهنگی 29
ارزشیابی و تشخیص کودکان استثنایی 29
ارزشیابی علل طبیعی 29
تشخیص و ارزیابی عقب ماندگان ذهنی 30
هوش 31
ارزیابی و سنجش هوش 32
تعریف عقب ماندگی ذهنی 33
طبقه بندی افراد عقب مانده ذهنی 34
2ـ گروه آموزشپذیر: 35
3ـ گروه تربیت پذیر 35
ویژگیهای رفتاری عقب ماندگان ذهنی 36
نکاتی در مورد تربیت عقبماندگان ذهنی 37
کودک 39
سبب شناسی عقب ماندگی ذهنی اتفاقات دوران بارداری و زایمان 39
تولد زودرس 40
تولد نارس 40
علل زایمانهای طولانی 41
پرتو نگاری یا اثرات اشعه ایکس 42
تاکسو پلاسموسیس 43
فصل اول 46
بخش اول 46
این دست کیست؟ 46
شناخت کلی کودکان استثنایی: 47
چگونگی شناخت رفتار کودکان استثنایی 48
مراحل تحول مفاهیم ذهنی با توجه به رشد کودکان استثنایی: 48
دوره اول: دوره حسی- حرکتی 48
دوره دوم: دوره فعالیت های حسی 49
دوره سوم: دوره فعالیت های رسمی: 49
روحیات کودکان استثنایی در سنین مختلف 50
شناخت سرگرمی های کودکان استثنایی 51
ویژگی ها و خصوصیات کودکان استثنایی 52
ویژگی های ذهنی- شناختی کودکان استثنایی 52
مواردی از دیگر خصایص کودکان استثنایی 53
کنجکاوی 54
بازی 54
اهمیت بازی 54
بازی راهی برای آموزش زندگی 55
بازی: نیاز روحی برای زندگی 55
بازی آغاز شکل گیری شخصیت و اصلاح ساختاری 56
تأکید بر بازی و آزادی 57
تخیل 57
تقلید و تلقین پذیری: 58
همانندسازی 61
تربیت بدنی کودکان ویژه 61
ورزش و تربیت بدنی 63
اهمیت تربیت بدنی برای کودکان استثنایی 64
برنامه ی تطبیقی برای کودکان استثنایی : 66
کلاس های آموزشی ویژه : 67
برنامه ی وِیژه ی کودکانی که ضعف حرکتی دارند : 68
تربیت بدنی ابزاری بری آموزش و پرورش کودکان ناسازگار: 68
تربیت بدنی و تشخیص و درمان اختلالات کودکان استثنایی 69
1 – رفتار درمانی: 70
2 – روان درمانی: 72
عوامل موثر در سازگاری: 73
نتیجهگیری و جمع بندی و نکات مهم 75
چند نکتهی مهم: 75
آثار تخریبی خود شیفتگی 76
” بیماری تای ساکس ” 78
«خودشیفتگی» و «خودکامی» 79
کودکان نابینا آموزش یا پرورش؟ 84
* تاریخچه 86
* پرونده ژنتیکی 87
* بررسی آماری 87
* علائم بیماری 88
* تشخیص 89
* درمان 89
* کرتینیسم 89
* مکانیزم ایجاد بیماری 90
* علائم بیماری 90
* شیوع 90
*] کنترل بیماری 91
*دلایل ابتلاء 92
* درمان 92
*جلوگیری 93
شانگان آرسکوگ-اسکات (Aarskog-Scott syndrome) 93
سیتومگالوویروس 94
* معرفی ویروس 94
* انتقال بیماری 95
* علائم بیماری 96
* تشخیص 97
* درمان 97
نگاهی به سندرم داون 98
کودکان با آسیب دیدگی گفتاری وتکلمی 102
تعریف تکلم ،زبان و اندامهای تکلمی 103
تقسیم بندی اندامهای گفتاری 103
تعریف اختلال تکلم 104
تعریف اختلال زبان 104
انواع لکنت زبان 105
علل اختلالات ارتباطی 106
مراحل شناسایی و تشخیص 106
برآورددرصدشیوع 107
پیشگیری از عقب ماندگی ذهنی 107
تکنیکهای روان درمانی 108
تکنیکهای کلامی روان درمانی 109
پالایش 109
مسایل و مزایای خاص گروه درمانی 110
اهداف برنامه ویژه 111
صفات معلم تربیتبدنی ویژه 113
پیشگیری 117
پیشگیری ثانویه 117
پیشگیری ثالث 117
آزمایش های ساده برای سنجش هوش کودکان 118
آزمایش اول 118
آزمایش دوم 118
آزمایش سوم 118
آزمایش چهارم 119
آزمایش پنجم 119
درک کردن شرایط عاطفی اطرافیان توسط کودکان 120
ایجاد انگیزه در ساعات تربیتبدنی 120
ویژگی های کلی هیجانی و احساس کودکان استثنایی 122
آموزش و تربیت کودکان استثنایی به عنوان فردی در بستر جامعه: 122
تاریخچه آموزشی در دوران کودکان استثناییی: 122
آموزش و تربیت کودکان استثنایی در آموزشگاه: 123
شکل دهی به شخصیت کودکان 154
ج) رفتارهای مسخرهآمیز 160
علل ناروانی ارتباط اجتماعی از بعد آموزشی 160
راه چاره چیست؟ 161
موانع ارتباط اجتماعی ناشنوایان با جامعه و اثرهای آن 162
الف) رفتارهای ترحم آمیز 164
ب) رفتارهای اکراهآمیز 165
بخش دوم: 165
تعریف فضا: 165
دیدگاه تحلیلی: 166
تعریف فضاهای ادراکی 167
ادراک 168
عوامل ادراک 168
محیط و اهمیت آن: 168
ابزار ادراک 174
حواس کودکان استثنایی 174
محرکهای حسی 174
تقسیم بندی حواس 174
حس لامسه 175
حواس بینایی و شنوایی 176
حس بویایی 177
بخش سوم 178
کودکان استثنایی و معماری 178
کودکان استثنایی، معماری و حصار فضا 179
احساس فضایی و دریافت ذهنی کودکان استثنایی از معماری فضا 179
رابطه کودکان استثنایی با فضاهای ساخته شده 181
تحلیل کودکان استثنایی از فضا 182
احساس آرامش و استقلال کودکان استثنایی در محیط 182
پویایی و سیال بودن فضاها از دیدگاه کودکان استثنای
طراحی فضا در قالب رفتارها و تنشهای روانی کودکان استثنایی 183
فصل دوم: 183
بخش اول 184
خصوصیات ویژه فضاهای طراحی شده برای کودکان استثنایی 184
فضاهای بازی کودکان استثنایی 184
وسایل 184
الف) فضا برای گروه های مختلف وسائل بازی 186
ب- فضای باز 186
ج- مکانهای استراحتی 186
د- انبار 186
چند پیشنهاد برای طراجی فضاهای بازی 187
مصالح بومی قابل دسترس 189
تعریف اجزای موجود در فضاهای کودکان استثنایی: 189
کف: 189
جداره ها: 190
جنس: 190
تناسبات: 190
تزئینات: 190
بازشوها: 191
رتباط بصری 191
ارتباط حرکتی 191
بخش دوم: 194
نمونه های موردی: 194
بررسی تاریخچه کانون در ایران:(1) 194
فعالیت های کانون کودکان استثنایی 194
-معرفی نمونه های داخلی 195
تعریف کلی 195
مجتمع آموزشی و توانبخشی کودکان آهستهگام 202
معرفی مرکز آفرینشهای هنری کودکان استثنایی ونوجوانان (واقع در تهران) 205
معرفی مرکز آفرینشهای هنری کودکان استثنایی ونوجوانان (واقع در تهران) 205
مشخصات کلی طراحی ای مرکز 205
بررسی و معرفی بیشتر مرکز آفرینشهای هنری 206
-تحلیل مرکز آفرینشهای هنری کودکان استثنایی و نوجوانان 207
معرفی کانون کودکان استثنایی فرهنگی و تربیتی شهید فهمیده:(2) 208
مشخصات کلی این مرکز: 208
بررسی ومعرفی بیشتر این مرکز: 209
-تحلیل کانون کودکان استثنایی فرهنگی و تربیتی شهید فهمیده: 211
معرفی نمونه های خارجی: 211
معرفی مهد کودک هاتوکو (Houtoku kindergarten)
مشخصات کلی طراحی این مرکز: 212
بررسی ومعرفی بیشتر این مرکز: 214
-تحلیل مهد کودک هاتوکو: 217
معرفی مهد کودک آروویل (Auroville kindergarten)217
مشخصات کلی طراحی این مرکز : 218
بررسی و معرفی بیشتر این مرکز: 219
-توضیحات و پیشنهاد تعدادی از معماران : 220
نتیجه گیری : 221
بخش سوم 222
5-2- تناسبات کودکان استثنایی در عملکردهای متفاوت: 222
5-3- بررسی ابعاد و اندازه فضاها و تجهیزات مورد نیاز: 223
آموزش تئوری 223
فضاهای مورد نیاز کلاسهای تئوری شامل: 224
آموزش عملی 224
فضاهای بازی 226
خوابگاه برای کودکان استثنایی پیش دبستانی 227
سرویس بهداشتی: 227
غذاخوری 228
آشپزخانه 228
انبار 229
کتابخانه 231
سالن اجتماعات: 233
-نمایشگاه 234
ورزشگاه 234
فضاهای مورد نیاز 235
5-3-14-بخش اداری 235
5-4- بررسی نیازمندیهای معلولین(جسمی- حرکتی) در ساختمانهای آموزشی 236
5-4-1- ابعاد اندازه های کودکان استثنایی معلول (جسمی- حرکتی) 237
مقایسه قد کودکان استثنایی معلول و سالم 238
سن 238
6 238
5-4-2- ضوابط طراحی قسمتهای مختلف ساختمانهای آموزشی قابل استفاده برای معلولین جسمی- حرکتی 239
ورودی 239
ضوابط ورودی 239
محوطه 240
• راهرو 243
محوطه 247
• راهرو 250
محوطه 254
• راهرو 256
محوطه 260
• راهرو 263