دانلود مطالعات سرای سالمندان

دانلود مطالعات سرای سالمندان

15000 تومان – دانلود نهایی کردن خرید مورد به سبد خرید اضافه شد

فصل اول
مقدمه :
انسان برای رشد و تعالی در تمام مراحل زندگی از کودکی تا سالمندی نیاز به بستری مناسب دارد و در این میان، معماری؛ مسئله مادی و عملکردی صرف نیست بلکه معماری مسئله فضا و فکر است . که برای برآوردن نیازهای انسانی و رشد و تعالی انسان می تواند بستری مناسب ایجاد کند که فرد، مشخصا در آن محیط و فضا، خلاقیتها و اعتماد به نفس خود را به طور احسن بیابد. بنابراین یک سرای سالمندان برای افراد سالمند صرفا یک مکان برای نگهداری و فقط زنده ماندن نیست، بلکه علاوه بر موارد ذکر شده باید محیطی باشد برای ایجاد یک فضای لایق و زنده و همچنین ایجاد امکان استفاده از خلاقیتها و قابلیتهای افراد در آن. بدین منظور در این مجموعه که ” مهد سالمندان ” نامگذاری شده سعی گردیده تا تمامی امکانات برای رفاه افراد سالمند در نظر گرفته شود .

رساله سرای سالمندان,مطالعات سرای سالمندان,مطالعات طراحی سرای سالمندان,پایان نامه سرای سالمندان,طرح نهائی طراحی سرای سالمندان,رساله طراحی سرای سالمندان,مطالعات تطبیقی سرای سالمندان,مطالعات پایه و زمینه سرای سالمندان,دانلود مطالعات سرای سالمندان,دانلود رساله و پایان نامه سرای سالمندان,رساله طراحی مرکز ریشه های پایدار,طرح نهائی مرکز ریشه های پایدار,پایان نامه مرکز ریشه های پایدار – سرای سالمندان

موضوع این پروژه، طراحی مجموعه ای است که در آن سعی شده  زندگی عادی افراد سالمند در کنار باقی افراد جامعه به طور کاملا فعال در نظر گرفته شود. در این مکان به افراد سالمند امکان کارکردن در حد توانایشان و همچنین امکان استراحت در طول روز درست همانطور که در خانه خود می توانند راحت باشند داده شده است.هدف از طراحی این پروژه ساختن مکانی است که سالمندان به صورت موقت از این مکان بهره ببرند و احساس مفید بودن، مهم بودن و رشد کردن در آنها از بین نرود.
این رساله در پنج فصل ارائه شده است. در فصل اول، مطالعات پایه (شامل تعریف سالمند و مطالبی پیرامون مسائل سالمندان)،  فصل دوم  مطالعات تکمیلی (شامل ضوابط و استانداردهای طراحی) ، فصل سوم مطالعات زمینه (شامل بررسی شهر مورد نظر و شناسایی سایت) ، فصل چهارم مطالعات تطبیقی ( شامل مصادیق داخلی و خارجی از مهد سالمندان)، و  در فصل پنجم مبانی نظری معماری و روند طراحی آمده است که در نهایت رساله با معرفی نقشه های طرح به پایان می رسد.

برای توضیحات بیشتر و مشاهده فهرست مطالب و خرید رساله به ادامه مطلب مراجعه نمائید…

بخشی از مطالب:

پیشگفتار

افراد سالمند بازنشسته که شاغل به کاری نمی باشند. به دلیل خانه نشینی دچار مشکلات روحی، روانی و نیز درگیریهایی با اعضای خانواده خود می باشند. اکثرا مشاهده می شود که آن افراد پیر ، برای گذراندن وقت و یافتن هم صحبت، به پارکها رفته و زمان زیادی از وقت خود را در آنجا می گذرانند و یا در کار خرید مایحتاج خانه، در حد توان خود سهیم می شوند. مساله دیگر آنها، احساس غیر مفید بودن است. فردی که در طی سالیان گذشته، محور خانواده و دائما در حال تلاش و کار بوده، اکنون با خلایی در زندگی خود مواجه می شود، که این خلاء، را با کار و فعالیت به گونه ای جدید می توان پرکرد.
بسیاری ازخانواده ها، با مشکل تنها گذاشتن والدین پیر خود در خانه مواجه هستند . خانواده ها در طول روز فرزندان خود را به مدرسه ، مهد و یا به والدین سالمند خود می سپارند و با خاطری آسوده، به سرکار خود می روند. پدر بزرگها و مادربزرگها، در این موارد سرپرستی بچه را به عهده دارند و آنها را با خود به خرید و یا پارک برده و یا تا مهد و مدرسه آنها را همراهی می کنند.اما در بعضی از خانواده ها، این عمل خود مشکل ساز شده و سالمند، توان نگهداری و بازی با نوه خود را نداشته و یا کودک، خود نیاز به مهدکودک رفتن دارد و سالمند ساعتها در منزل تنها می ماند.
بنابراین در این مجموعه سعی شده که زندگی عادی افراد سالمند درکنار باقی افراد جامعه به طور کاملا فعال در نظر گرفته شود تا افراد پیر به جای گذراندن وقت خود در پارکها و خانه، به محیطی سرشار از تحرک و پویایی مراجعه کنند. فضایی با انواع فعالیتها، مجموعه ای که هم امکان کارکردن در حد توانایی شان را به آنها بدهد و هم امکان استراحت در طول روز . درست همانطور که در خانه خود می توانند هرگاه خواستند بخوابند و بیدار شوند، به پارک رفته و مطالعه کنند. به همین منظور سعی شده در این مجموعه که به نام مهد سالمندان نامگذاری شده تمامی امکانات برای رفاه افراد سالمند در نظر گرفته شود.
پدران و مادران، سرمایه ها و پشتوانه ای گرانبها برای ما در زندگی هستند. همانگونه که برای جوانان و نوجوانان فضاهایی نظیر، فرهنگسراها و مراکز فرهنگی محله ای در نظر گرفته می شوند، در هر منطقه ویا محله نیز، باید فضایی خاص برای افراد سالمند در نظر گرفته می شود. تا این قشر از جامعه ما، که حق بسیاری برگردن ما دارند، به همراه جامعه و نه جدای از آن به شادی، باقی عمر را بگذرانند.
علاوه بر این موارد، مشکل دیگری که اکثرا برای خانواده ها نگرانی آفرین است مشکل تنها گذاشتن والدین پیر آنها در هنگام رفتن به سفر و یا موارد دیگر است که برای این مشکل نیز در این مجموعه فضایی اقامتی در نظر گرفته شده که افراد سالمند می توانند برای مدتی کوتاه در این مکان پانسیون شده و از خدمات این باشگاه بهره مند گردند.

چکیده
ماگی کوهن : ” مرا لمس کنید، چین و چروک مسری نیست.”
پرداختن به مسائل سالمندان با توجه به صنعتی شدن جوامع و تبعات اقتصادی- فرهنگی و اخلاقی آن، بیش از پیش باید مورد توجه قرار گیرد. همچنین با توجه به این که شمار سالمندان در کشور ما در حال افزایش است، باید امکانات بسیاری برای این افراد فراهم آید تا در حد امکان به  نیازهای روانی، اجتماعی و جسمانی آنها پاسخ داده شود. بدین منظور ایجاد فضایی آرام و بدون تنش میتواند آرامش بخش روح و روان سالمندان باشد. از این رو  با توجه به بالا رفتن جمعیت سالمند و کمبود امکانات برای آن ها، طراحی مهد سالمندان، هدف تحقیق حاضر می باشد. هدف از طراحی این پروژه ساختن مکانی است که سالمندان به صورت موقت از این مکان بهره ببرند و احساس مفید بودن، مهم بودن و رشد کردن در آنها از بین نرود.
لازم به ذکر است که با توجه به روحیه این افراد سعی بر سادگی و پرهیز از هر گونه بیهودگی و هیجان در طول کار بوده است . لذا در این رساله سعی بر آن بوده که با شناخت مشکلات و مسائل سالمندان و نیازهای جسمی ، روحی و اجتماعی آنان با زیربنای مبانی نظری معماری سرای سالمندان،  با استفاده از معماری در اقلیم و راهکارهای پیش بینی شده  بکار گرفته شود تا به طراحی یک مهد سالمندان در شهر تهران منتهی شود که مکانی برای آسایش و شادابی روحیه سالمندان از طریق یک معماری مناسب باشد .

برای دستیابی به یک سرای مطلوب ویژه سالمندان روند ویژه¬ای باید طی شود.در ابتدا به بررسی برخی تعاریف جهت آشنایی با مسائل مطرح شده در پروژه می پردازیم.
سازمان بهزیستی کشور:
منظور ستاد مرکزی سازمان بهزیستی کشور واقع در تهران می باشد که سازمان بهزیستی استانها تحت نظارت آن فعالیت می نمایند.
سازمان بهزیستی استان:
منظور ادارات کل بهزیستی سراسر کشور می باشد که به عنوان سازمان بهزیستی استان از آنها یاد می شود.
بهزیستی شهرستان:
منظور ادارات بهزیستی شهرستان می باشد که به عنوان زیر مجموعه سازمان بهزیستی استان انجام وظیفه می کنند.
سالمند:
به فردی اطلاق می گردد که بیش از ۶۰ سال سن داشته و به علت پیامدها و عوارض ناشی از کهولت سن و تغییرات فیزیولوژیکی که در بدن وی در اثر افزایش سن بوجود میاید نیاز به مراقبت و توانبخشی دارد . از نظر سنی به سه گروه، سالمند جوان (۶۰-۷۰ سال)، سالمند میانسال (۷۱-۸۰ سال) و سالمند پیر (۸۱ به بالاتر) تقسیم می گردند و از نظر میزان وابستگی به ۳ گروه سالمندان مستقل- سالمندان نیمه مستقل و سالمندان وابسته تقسیم میشوند.
–    سالمند مستقل
–     سالمند نیمه مستقل
–    سالمند وابسته

سالمند مستقل:
سالمندی که از حافظه خوبی برخوردار می باشد و توان انجام کارهای روزمره (ADL) زندگی خود را در
مراکز نگهداری دارا می باشد و فقط در انجام کارها نیاز به نظارت دارد.
سالمند نیمه مستقل:
سالمندی که در انجام بعضی و یا بخشی از کارهای روزمره زندگی خود در مرکز نگهداری نیاز به کمک دارد.
سالمند وابسته:
سالمندی که وابسته به تخت می باشد و یا اینکه مبتلا به بیماری الزایمر شدید بوده و توان انجام کارهای
روزمره خود را ندارد.
تبصره :کارهای روزمره زندگی: کارهای روزمره زندگی شامل غذاخوردن، لباس پوشیدن، حمام رفتن، توالت رفتن و به خود رسیدن (شانه کردن، آرایش کردن، تراشیدن ریش و ….) می باشد.
خدمات مراقبتهای اولیه پزشکی و پرستاری:
به مجموعه ای از خدمات مراقبتی پزشکی (بهداشتی درمانی) و پرستاری اطلاق می گردد که به سالمندان ارائه می شود تا از عوارض ناشی از کهولت سن و تغییرات فیزیولوژیکی بدن بکاهد و از ابتلا آنها به بیماریهای دوران سالمندی پیشگیری نماید و یا جهت درمان بیماریهای موجود اقدام کند.
خدمات توانبخشی:
به مجموعه اقدامات توانبخشی مشتمل بر اقدامات توانپزشکی، روانی و اجتماعی گفته می شود که توانائی سالمندان را در مقابله با عوارض ناشی از کهولت سن افزایش داده وزمینه رابرای سازگاری بیشتر آنها با شرایط محیطی جهت حفظ حداکثر استقلال سالمند فراهم نماید.

توانبخشی پزشکی:
مجموعه خدمات فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی می باشد که در جهت ارتقاء کیفیت زندگی سالمند به صورت تیمی توسط افراد مجرب و آموزش دیده انجام می شود.
توانبخشی روانی:
مجموعه خدمات روانشناسی و روانپزشکی که جهت ارتقاء سلامت روان سالمند انجام می شود.
توانبخشی اجتماعی:
به مجموعه خدمات مددکاری که جهت افزایش سازگاری اجتماعی فرد و حل مشکلات اجتماعی سالمند گفته می شود.
مرکز توانبخشی، مراقبتی ونگهداری شبانه روزی سالمندان:
که از این پس مرکز نامیده میشود به مکانی گفته می شود که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی با کسب مجوز از سازمان بهزیستی تأسیس گردیده و تحت نظارت آن، به سالمندان واجد شرایط در تمام ساعات شبانه روز خدمات مراقبتی- توانبخشی را ارائه می دهد.

۱-۱  سالمند کیست؟ پیری چیست؟
۱ – ۱ – ۱ تعریف سالمند:
اصطلاح سالمند، پیر، کهنسال و سالخورده معمولاً در مورد افرادی به کار می¬رود که متجاوز از ۶۰ سال عمر کرده باشند. ولی به طور کلی پیری امری نسبی، درونی، روانی و اجتماعی است. زیرا یک شخص ممکن است در سن ۸۰ سالگی نیز، تحرک، جنب و جوش و فعالیت داشته باشد و سیمایش چنان باشد که آثار و علائم پیری در او غالب نباشد، در حالیکه گاهی فردی در سن ۵۰ سالگی احساس ضعف و پیری می نماید. بعضی نویسندگان و جامعه¬شناسان غربی دوران پیری را (عمر سوم) نامیده¬اند.
۱-۱-۲  پیری چیست؟
پدیده پیری، فصل مشترک تمام موجودات زنده و حتی حیوانات است که در تمام دوران حیات رشد می¬کنند. عده¬ای پیری را مرحله¬ای از زندگی می¬دانند که فعالیتهای بدن پیش از توقف کامل، تدریجاً آهسته می¬شود و مقاومت بدن در برابر بیماریها کاهش می¬یابد.
انسان به همان نسبت که ناگزیر به طرف مرزهای پیری به پیش می¬رود، به همان میزان نیز در بافتهای بدنش فرسودگی ایجاد می شود که در مراحل اولیه به حالت پنهان و غیرقابل رویت می¬باشند، ولی به تدریج آشکار و قابل رویت می¬شود. البته این فرسودگی، گاهی نیز به طور زودرس ظاهر شده و با ایجاد یک پیری زودرس، فعالیتهای جسمی حیات انسانی را مختل می-سازند.
انسان چه موقع پیر می¬شود؟ پیرمرد یا پیرزن بودن یعنی چه؟ آیا می¬توان در ۷۵ سالگی هنوز جوان بود، و آیا افراد ۵۰ ساله در واقع پیر شده¬اند؟ آیا پیری یک حالت روانی است یا یک حالت جسمی؟

پیر شدن را می¬توان از چهار نقطه نظر مورد مطالعه قرار داد: زمانی، روانی- زیستی، روانی- عاطفی و اجتماعی.
۱-۱-۳  سن زمانی
ساده¬ترین راه برای تعریف پیری عبارت است از شمردن تعداد سالهایی که از بدو تولد طی شده است. به طور کلی آمار مربوط به پیران، ۶۵ سالگی را به صورت قراردادی آغاز پیری تعیین می¬کند. در مورد بعضی اشخاص، انتقال به تدریج انجام می¬گیرد، حال آنکه در مورد بعضی دیگر انتقال از دوره¬ای به دوره دیگر به سرعت و همراه با صدمات روحی به وقوع می-پیوندد. در خصوص شخصی که بالاجبار بازنشسته شده است، شصت و پنجمین سال زندگی ممکن است به معنا ورود ناگهانی به دوره پیری تلقی شود.گاهی نیز، پیر شدن با ملایمت پیش می¬آید، مثلاً از طریق موهایی که سفید می¬شوند، کودکانی که کانون خانواده را ترک می¬کنند، دوستانی که می¬میرند و علایم دیگری که بیش از پیش رخ می¬دهد.
در جامعه ما، سن ۶۵ یا ۷۰ سالگی آغاز پیری را مشخص می¬کند، زیرا با سن بازنشستگی مطابقت دارد (در ایران سن بازنشستگی ۶۰ سالگی است).
بنابراین ورود به دوره  پیری را تا اندازه¬ای قانون معین می¬کند. چون سن قراردادی و اجباری بازنشستگی، که معمولاً ۶۵ سالگی است، گاهی می¬تواند تا ۷۰ سالگی ادامه  یابد. بعضی اشخاص، لااقل از نظر قانون دیرتر از دیگران پیر می¬شوند. با توجه به پراکندگی زیاد سنی ، که در دوره موسوم به پیری دوره¬ای که به آسانی یک سوم زندگی ما را تشکیل می¬دهند- جای می¬گیرد، به راحتی می¬توان دو گروه اشخاص مسن تشخیص داد، «پیران جوان» و «پیران واقعی».
اکثر پیران جوان هنوز فعالند و از مسائل مربوط به پیر شدن معافند.

۱-۱-۴ سن جسمی و زیستی
غیر از سن زمانی معیار دیگری نیز می¬تواند به تعریف پیری کمک کند. این معیار عبارت است از دگرگونیهای جسمی و زیستی. با وجود این، صرف¬نظر از موارد استثنایی، پیری جسمی تدریجاً حاصل می¬شود، به طوری که تعیین لحظه¬ای که شخص از نظر جسمی پیر می¬شود غالباً قراردادی است. اکثر مردم احساس می¬کنند که نیروی بدنشان بین ۳۰ تا ۳۵ سالگی نقصان می¬یابد، ولی تا زمانی که فعالیتهای روزانه¬شان تحت تأثیر این نقصان قرار نمی¬گیرد آنها توجه زیادی به این امر نمی¬-کنند. پیر شدن جسمی تصوری را که ما خود داریم تغییر می¬دهد، در واقع پیر شدن جسمی به دیگران پیغام می¬دهد که باید رفتار خود را نسبت به ما عوض کنند.
ژان پل سارتر چنین می¬نویسد:
« یک پیر هرگز خودش را پیر احساس نمی¬کند. من از طریق دیگران درمی¬یابم که پیری، برای کسی که آن را از بیرون نظاره می¬کند، چه رفتاری را ایجاب می¬نماید، اما خودم پیری خودم را احساس نمی¬کنم.»
۱-۱-۵  سن روانی و عاطفی
می¬دانیم که تکامل، ویژگی¬هایی برای خود دارد. مثلاً یک شخص زمانی از نظر روانی، کامل شناخته می¬شود که بتواند مسؤلیتهای خود را در جامعه بر عهده بگیرد. انسان در ۷۰ سالگی به مرگ نزدیک می¬شود ، که این امر می¬تواند اثرات روانی داشته باشد. همچنان که نوگارتن اشاره می¬کند « از لحظه¬ای به بعد ، زندگی بر حسب مدت زمانی که برای زندگی کردن باقی مانده است سازمان¬دهی می¬شود نه بر حسب مدت زمانی که از بدو تولد طی شده است.»

دگرگونی¬های روانی را می¬توان به دو گروه تقسیم کرد:
۱- دگرگونی¬های شناختی، یعنی دگرگونی¬هایی که شیوه تفکر، همچنین تواناییها را تحت تأثیر قرار می¬دهد.
۲- دگرگونی¬هایی که عاطفه و شخصیت را شامل می¬شود.
۱-۱-۶  سن اجتماعی
سن اجتماعی نقشهایی را معین می¬کند که انسان می¬تواند، می¬خواهد و بایستی در اجتماع بر عهده بگیرد یا آرزوی برعهده گرفتن آنها را دارد.
بعضی نقشهای اجتماعی ممکن است با شاخصه¬های قراردادی سن تعارض پیدا کند. مثلاً ممکن است شخص سالمندی دلش بخواهد که حتی پس از بازنشستگی اجباری، همچنان کمک به خانواده را ادامه دهد. تعارض بین سنین اجتماعی، روانی و زمانی نوعی ناهماهنگی به وجود می¬آورد. مثلاً اشخاصی که دوست ندارند کار کنند و می¬خواهند قبل از موعد بازنشسته شوند، درست عکس کسانی قرار دارند که قبل از موعد کار مورد علاقه خود را، که از طریق آن احساس هویت مهمی به آنها دست می¬دهد، اجباراً ترک می¬کنند.

۱-۱-۷ پیری از دیدگاه روانی
آنچه از دانش امروزی به آن توجه می¬کنن۷د، تنها طولانی کردن دوران زندگی نیست، بلکه باید توجه داشت که سالهای اضافی عمر انسان در نهایت آرامش و سلامت جسمی و روانی سپری گردد. در صورتی که چنین شرایطی تأمین نگردد، پیشرفتهای علمی برای تأمین زندگی طولانی¬تر، بی¬نتیجه و مخاطره¬آمیز خواهد بود. در مرحله پیری، انسان هنگامی خود را سعادتمند احساس می¬کند که می¬بیند اطرافیان و نزدیکانش او را دوست دارند، برایش ارزش و احترام قائل هستند و اجازه همکاری در اجتماع را به او می¬دهند.
از جمله ناهنجاریهای رفتار که با پیشرفت سنین عمر آشکار می¬گردد، جنون یاپسکوز است. (senile psychosis)
در نتیجه این بیماری، ضعف حافظه، پریشانی حواس، فراموشی، عدم یادگیری و نظایر آن آشکار می¬گردد. بهترین روش جلوگیری از جنون سالمندی، فعال نگاه داشتن مغز و بکار انداختن قدرت خلاقه و تفکر می¬باشد. اکثر افرادی که مبتلا به جنون پیری می¬شوند نسبت به مراقبت فردی، بسیار بی¬اعتنا و بی¬قید می¬شوند و بسیاری از واکنشهای آنها جنبه کودکانه به خود می¬گیرد. این افراد احتیاج به مراقبت و درمان مداوم دارند.
یکی دیگر از این دسته ناهنجاری¬ها، افسردگی است. در زندگی هر کس موقعیت¬هایی پیش می¬آید که خواه ناخواه او را غمگین می¬سازد. غمگینی یعنی ناخشنودی یا نارضایتی در زمانی که کارها بر وفق مراد نیست. این حالت با آشفتگی واقعی روحی و تقلیل بینش معنوی شخص همراه نیست. اما افسردگی، حالتی است که بر کیفیت خلق شخص، تأثیر عمیق گذاشته و نحوه ادراک او را از خویش و محیطش دگرگون  می¬سازد. در حقیقت می¬توان گفت که « افسردگی یک واکنش روانی- زیستی عادی در مقابل استرس است ».

۱-۱-۸  پیری از دیدگاه بهداشت جهانی
سازمان بهداشت جهانی (W.H.O) در مورد سن ، یک رده¬بندی خاص دارد:‌ بر اساس این رده بندی، به افراد بین ۴۵ تا ۵۹ سال، میانسال ؛ به افراد ۶۰ الی ۷۴ ساله مسن ؛ به افراد ۷۵ الی ۹۰ ساله پیر و افرادی ۹۰ سال به بالا ،خیلی پیر ؛ اطلاق می-شود .
دوران پیری همانند دوران کودکی و یا جوانی یکی از مراحل زندگی است، با این تفاوت که دوران کودکی و نوجوانی، هر کدام با توجه به خصوصیات خاص خود سرشار از انرژی و تلاش می¬باشد.
در ایران سن پیری تعیین نشده است ولی اگر شروع دوره پیری را همزمان با بازنشستگی خدمت ، حساب کنیم، طبق قانون تامین اجتماعی برای مردان سن پیری ۶۰ سال و برای زنان ۵۵ سالگی می¬باشد.
پیری نتیجه یک سیر و روند کند و خاموش (بی سر و صدا) بیولوژیک و فیزیولوژیک است که عوامل ظاهری آن شامل:
سفید شدن مو، چین و چروک در پوست بدن، ریزش مو، کور چشمی، پیر گوشی، خمیدگی، کندی در تحرک، کم شدن قدرت عضلانی، متوقف شدن رشد ناخنها، مشکل تنفسی و امثال آن است.
۱-۱-۹ ویژگی دوران پیری
فرد سالخورده ،که برای اکثر افراد جامعه ما، از ۶۰ سالگی آغاز می¬شود دورانی است که دارای برخی ویژگی¬های جسمی، اجتماعی و روانی است:
۱- یکی از این ویژگی¬ها کاهش نسبی قوای جسمی است، بطوریکه از ۶۰ سالگی به بعد، هر چه سن بالاتر می¬رود، نیروهای جسمی فرد به نسبت رو به کاهش می¬گذارد.
۲- ویژگی دیگر، بازنشستگی و از دست دادن موقعیت¬های شغلی است. البته در جوامع روستائی این ویژگی معنایی ندارد. کاهش مسئولیت¬هایی که مرتبط با شغل می باشد، در ارتباط با این ویژگی هستند که به دنبال آن کاهش ارتباطات اجتماعی فرد پیش بینی می شود.
۳- از دیگر ویژگی¬های سالخوردگی، تنهایی یا احساس تنهایی است. فرد سالخورده هر چند وقت یکبار شاهد مرگ یکی از دوستان یا بستگان یا آشنایان و همسن و سالان و افراد همدوره خویش است، لذا هر روز بیش از پیش احساس تنهایی بیشتری به او دست می¬دهد.
تفاوت اساسی دوران سالمندی با سایر مراحل زندگی مثل کودکی یا جوانی و بزرگسالی در این است که پایان هر کدام از این مراحل آغازی است بر مرحله بعدی زندگی، ولی سالمندی آخرین  مرحله¬ای است که شخص می¬گذراند و پس از آن مرگ است. در حالیکه قبلاً اگر یک جوان در دوران جوانی نتواند به برخی از هدفهای زندگی خود برسد، لذا تلاشهایش تا ورود به مرحله بعدی تداوم دارد. ولی سالمند در این مرحله متوجه می¬شود که باید بسیاری از هدفهای طولانی مدت زندگی را رها کند و آماده رفتن شود. لذا بسیاری از تلاشهایش را به سوی جهان آخرین تغییر جهت می¬دهد.
پذیرش این وضعیت در بین سالمندان مختلف و در فرهنگهای مختلف متفاوت است. برخی به مرور از مشارکت در زندگی اجتماعی کناره می¬گیرند و در مقابل، جامعه نیز آنها را به کنار می¬زند و از میدان به در می¬کند، بطوریکه ممکن است دچار نوعی احساس بیهودگی و افسردگی شوند.
برخی با پذیرش نقشهای جدیدی که مطابق با وضعیت آنهاست، این دوره را به دوره¬ای نسبتاً فعال و رضایت¬بخش مبدل می¬کنند. در هر دو حالت علاوه بر خصوصیات فردی سالمند، شرایط اجتماعی و به ویژه شرایط خانودگی سالمند بسیار مؤثر است. شرایط مناسب خانواده و جامعه می¬تواند سالمند را به سوی پذیرش نقشهای جدید سوق دهد و شرایط نامناسب خانواده و جامعه می¬تواند او را منزوی و تنها کند. به علاوه میزان سلامت جسمی دوران سالمندی در این مرحله از زندگی، عامل مهم در وضعیت زندگی اجتماعی اوست، چرا که برای هر نوع مشارکت اجتماعی در مورد سالمندان، ابتدا میزان سلامت آنها مطرح             می¬شود.
۱-۲  علل پیری
دانشمندان در مورد علل تکامل جسمی بشر با هم توافق نظر ندارند. در گردهمایی پیشرفت علوم آمریکا که در سال ۱۹۷۴ برگزار شد ۴ نظریه ارائه و با یکدیگر مقایسه شد.
۱- اختلال در کنش دستگاه ایمنی
۲- مکانیسم¬های پیر شدن سلولی
۳- اختلال در دستگاه غدد مترشحه داخلی
۴ – عوامل توارثی
دو نظریه دیگر نیز وجود دارند که عبارتند از:
۱- نظریه فرسودگی
۲- نظریه مواد زاید
اکثر پیری¬شناسان معتقدند که پیر شدن با نوع محیطی که ما در آن زندگی می¬کنیم (مثلاً هوای آلوده یا تمیز) و همچنین به شیوه زندگی ما (مثلاً کمیت و کیفیت غذاها، یا عدم وجود ورزش) بستگی دارد.
۱ – ۲ – ۱ نظریه نقصان دستگاه ایمنی
به مرور زمان دستگاه ایمنی بدن، کارآیی خود را از دست می¬دهد، در نتیجه افراد سالمند           مکانیسم¬های دفاعی بدنشان کاهش پیدا کرده، زودتر از دیگران تسلیم بیماری می¬شوند. به علاوه سیستم دفاعی ممکن است نتواند قسمتهای سالم ارگانیسم را از مهاجرین خارجی تمیز دهد و علیه قسمتهای کماکان سالم وارد عمل شود، گویی اینها مهاجمان خارجی¬اند. این نقصان دستگاه ایمنی، بعضی از امراض مهلک و بعضی از استحاله¬ها را توجیه می¬کند
۱-۲-۲ نظریه پیر شدن سلولی
طبق این نظریه پیر شدن در اثر مرگ رو به افزایش سلولهای بدن حادث می¬شود که البته قابل ذکر است که مرگ سلولها می¬توانند دلایل زیادی داشته باشد.
۱-۲-۳ نظریه تغییرات سیستم غدد داخلی
عده¬ای از محققان دگرگونیهای نظام غدد داخلی را یکی از عوامل اصلی پیر شدن می¬دانند. البته هنوز کاملاً مشخص نشده که تغییرات غدد داخلی علت پیر شدن است یا معلول آن.

۱-۲-۴  نظریه توارثی
طبق این نظریه مسئله توارث در تعیین طول عمر فاکتور مهمی به شمار می¬رود. یعنی سن مرگ والدین و اجداد، صرف¬نظر از موارد مرگ در اثر تصادف، معیاری است برای تعیین طول عمر فرزندان.

۱-۲-۵ نظریه فرسودگی
این نظریه ،زمان را عامل فرسودگی می¬داند معتقد است که قسمتهای مختلف بدن به مرور زمان، صرفاً فرسوده می¬شوند.
۱-۲-۶  نظریه مواد زاید
زندگی، تولید و دفع مواد زاید را از طریق فرایندهای عادی پیش می¬آورد. بعضی از نظریه¬پردازان بر این باورند که پیری با کاهش قابلیت دفع همراه است و این امر نه تنها فعالیت عادی سلولی بلکه فرایند تصفیه را نیز مختل می¬کند.
۱-۳  آثار و نتایج پیری
مسئله سالخوردگی جمعیت ، عمیقاً در اوضاع اقتصادی و اجتماعی یک منطقه تأثیر می¬گذارد، که نمونه بارز آن طرح مسئله بازنشستگی و فراهم ساختن موجبات تامین اجتماعی و تجهیز مراکز درمانی است.
پیری جمعیت، باعث می¬گردد تا دو مسئله اساسی یعنی تامین رفاه اجتماعی و تهیه مسکن برای آنها مورد توجه قرار گیرد.
سیستم بازنشستگی بر اساس پرداخت پول معین، مدتهاست که ارزش خود را از دست داده، زیرا علاوه بر کاهش ارزش پول و ناچیز بودن حقوق بازنشستگی مشکل پیران تنها جنبه مادی ندارد، چه اینان اگر پول و درآمد کافی هم داشته باشند. به جهت اقتضا سن نمی¬توانند به تنهایی وسایل آسایش خود را فراهم سازند و از اینروست که بازنشستگی فردی، باید بصورت تهیه و تامین وسایل آسایش جمعی پیران بازنشسته، تغییر شکل دهد.

۱ – ۳ -۱ اثرات فردی
انزوا، تنهایی، احساس هرز رفتن، ناامیدی، احساس ناامنی، اضطراب، احساس بی¬کسی و احساس سربار بودن، اثرات ناشی از پیری بر سالمند است، که در نتیجه آن، خودکشی در این گروه سنی افزایش یافته، استفاده از انواع مسکن¬ها و آرامبخش¬ها را در بین افراد متداول ساخته و بیماریهای روانی از جمله افسردگی از جمله اثرات سوئی است که برای سالمند به ارمغان آورده است.
مطالعات متعدد نشان داده¬اند که سالمند بالاترین میزان رضایت را در رابطه با زندگی در خانواده و کنش متقابل اجتماعی پرمعنا با دوستان و خانواده ابراز می¬دارند. مشارکت اجتماعی نیز از جمله فاکتورهایی است که میزان رضایت آنها، بخصوص زنان سالمند را افزایش می¬دهد. تنهایی منجر به این می¬گردد که سالمند احساس بی¬کسی کرده که این احساس مسائل روانی و فکری متعددی را به دنبال خواهد داشت. مطالعات نشان داده¬اند که تنهایی، حتی روی غذا، میزان خوردن غذا و حتی بر متابولیسم و تغییرات بیولوژیکی موثر است. در مطالعه¬ای که ماریل و پاترسون روی زنان سالخورده انجام دادند، زنی ۷۵ ساله را مشاهده کردند که با وجود این که خوب غذا می¬خورد اما متابولیسم بدن او در حالت تعادل نبود. بعد از دو سال که مجدداً او را مورد آزمایش پزشکی قرار دادند متوجه شدند که خود به خود، متابولیسم او متعادل گشته، وقتی علت آن را بررسی کردند، متوجه شدند که پسر بزرگ او به زندگی مشترک با وی برگشته است. پس عواطف و احساسات، بر تغییرات بیولوژیکی نیز موثر است.
ویلیام جیمز می¬گوید: فرد، در حالیکه دیگران در کنار او حضور دارند می¬تواند تنها باشد. البته کسی که تنها زندگی می¬کند، احتمال تنهایی او بیشتر است. سالمندان فاقد منابع مجدد دوستی هستند، زیرا اکثر آنها کار نمی¬کنند و شانس ایجاد روابط دوستانه در فضای کار را ندارند و دوستان هم¬سن و سالشان ممکن است بطور جدی بیمار بوده یا بمیرند که این مسئله تنهایی آنها را افزایش می¬دهد.
۱-۳-۲  اثرات اقتصادی
از آنجا که بالا رفتن بهداشت و پیشرفت علم پزشکی، موجب افزایش جمعیت سالمندان گشته، لذا، ایجاب می¬کند که دولتها، بخشی از درآمدهای خود را صرف امور این قشر از جمعیت نمایند و از این جهت باری بر دوش دولتها و جامعه است.
۱-۳-۳  اثرات سیاسی
وقتی که درصد افراد مسن در جامعه افزایش یابد، به موازات آن علاقه به محافظه¬کاری بیشتر و نوعی بستگی به سنتهای اجتماعی پیدا می¬شود. زیرا انتخاب شوندگان در هر حال تحت تأثیر عقاید نظریات انتخاب کنندگان قرار می¬گیرند. کشورهایی که دارای چنین وضعیتی هستند، در عین حال، مواجه با تضاد عقیدتی، فرهنگی، ارزشی جوانان با دستگاه¬های سیاسی مملکت می¬باشند و چه بسا که یکی از عوامل عمده طغیان نسل جوان در کشورهای صنعتی غرب در همین نکته نهفته باشد.
۱-۳-۴  اثرات جمعیتی
در کشورهایی که همگام با کاهش مرگ و میز، موالید نیز کاهش یافته و به سطحی پایین¬تر از میزان مرگ و میز تقلیل یافته، در دراز مدت با انهدام نسل مواجه خواهد شد، از طرف دیگر این کشورها در فعالیتهای اقتصادی نیاز به نیروی فعال جوان دارند که با وجود جمعیتی سالمند و عدم نیروی فعال جوان با مشکل کمبود نیروی کار مواجه می¬گردند که به ناچار پذیرای مهاجرین سایر کشورها یا اعمال سیاستهای تشویقی در جهت افزایش موالید می¬گردند، که معمولاً در زمینه افزایش موالید به سبب اشتغال زنان، ماشینی شدن زندگی و سایر دلایل در رابطه با زندگی در جوامع غربی، از جمله راحت¬طلبی والدین کمتر موفق می¬باشند.
۱-۴   جنبه اجتماعی پیر شدن
تعلق به گروه، به خانواده یا به فرهنگ خاصی، توسط مجموعه¬ای از قواعد انجام می¬گیرد و شامل اجبارهای بی¬شماری است که بر حسب گروه، شخص، موقعیت و حتی بر حسب سن تغییر می¬کنند. جامعه¬شناسان، روان¬شناسان و پیری¬شناسان الگوهای گوناگونی از پیر شدن فراهم آورده¬اند تا تأثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی را بر پیر شدن تبیین کنند. در اینجا، چند الگوی اجتماعی را خلاصه می¬کنیم.
۱ – ۴ -۱ نظریه عدم تعهد
ایلین کومینگ و ویلیام هنری در سال ۱۹۶۱، تبیین از تغییر مشخص دوران پیری، تحت عنوان، نظریه عدم تعهد مطرح کرده اند.
بنابر نظریه عدم تعهد، پیر شدن با عدم تعهد متقابل فرد و جامعه همراه است. فرد رفته رفته از مداخله در زندگی اجتماعی بازمی¬ایستد و اجتماع نیز کمتر از پیش، انواع مختلف امتیازات را به او عرضه می¬دارد. این نظریه بر مطالعه سالمندانی که از سلامتی خوبی برخوردار بوده و شرایط اقتصادی نسبتاً مناسبی داشتند و کشمکش هایی که منجر به جدایی بسیاری از مناسبات بین سالمندان و جامعه می¬گشت استوار بود.
بدون تردید، حقیقت این است که شخصی که به تدریج به حال خود رها می¬شود، هر اندازه این موقعیت را بهتر بپذیرد به همان اندازه بهتر با آن سازگار خواهد شد. برخی گمان می¬کنند که خود سالمندان فرایند عدم تعهد را شروع می¬کنند، برخی دیگر برعکس، معتقدند که این جامعه است که به تدریج پیران را وادار می¬کند تا خود را از زندگی فعال کنار بکشند.

۱-۴-۲  نظریه فعالیت
نظریه فعالیت نخست به منظور رفع نقایص نظریه عدم تعقد فراهم آمد هدف این نظریه مورد توجه قرار دادن مسایل اجتماعی و علل دقیقی است که در عدم سازگاری اشخاص مسن سهیم هستند. اگر چه برخی نقشها از سالمندان سلب شده، نقشهایی که برای آنان باقی مانده به روشنی تعریف نشده است.
ابهامی که از این امر ناشی می¬شود، فرد را به حالت «بی¬نظمی طبیعی» می¬کشاند فرد دیگر نه هدفی دارد و نه هویتی بنابراین نظریه فعالیت- اگر نقشهای جدیدی جانشین نقشهای قدیمی نشوند- این بی¬نظمی دایم خواهد شد و فرد نه تنها با موقعیت بلکه با نیز ناسازگار و بیگانه خواهد بود.
بنابر نظریه فعالیت پیری موفقیت¬آمیز ایجاب می¬کند که نقشهای تازه¬ای کشف شود یا برای حفظ نقصهای قدیم، وسایل تازه¬ای به وجود آید. برای آنکه این آرمان تحقق یابد، لازم خواهد شد که در آینده ارزش سن را بازشناسیم و سالمندان را عهده¬دار نقسهای جدیدی کنیم، نقشهایی که از نظر اجتماع ارزشمند است.
نظریه عدم تعهد، معتقد است که سالمندان رضایت را در کناره¬گیری از جامعه می¬یابند. ارائه دهندگان نظریه فعالیت، معتقدند که چنین کناره¬گیری هم برای سالمند و هم برای جامعه مضر است. به نظر آنها شهروندان سالمند تنها وقتی احساس رضایت می¬کنند که بتوانند از دید جامعه بخصوص از طریق کار، فردی مفید و مولد باشند.

۱-۴-۳  نظریه محیط اجتماعی
گوبریوم معتقد است که رفتار دوران پیری به برخی شرایط بیولوژیکی و اجتماعی بستگی دارد. در واقع محیطی که سالمند در آن زندگی می¬کند، نه تنها بافت اجتماعی را در برمی¬گیرد بلکه موانعی از نوع مادی و مشاغل را نیز که به افراد مسن عرضه می¬گردد شامل می¬شود. بر اساس این نگرش، سه عامل مهم بر سطح فعالیت فرد مسن تاثیر می¬گذارد: سلامتی، اوضاع مالی و پشتیبانی¬های اجتماعی سلامتی عامل مهمی است، زیرا بسیاری از سالمندان به علت اثر تراکمی بیماریهای مزمن، که فعالیتهای آنها را محدود می¬سازد، معلول هستند. از سن بازنشستگی به بعد، یک چهارم مردم قادر به انجام فعالیتهای خود نیستند و ۱۰% آنها نیز کاملاً زمین¬گیرند.
موقعیت اقتصادی عامل محدود کننده دیگر است.وجود پشتیبانان اجتماعی، مانند شوهر یا زن، خانواده یا روابط اجتماعی، سهم معینی در سطح فعالیت دارد. در مجموع، عواملی که از محیط ناشی می¬شود و قادر است بر درجه فعالیت تاثیر بگذارد، اثر نامساعدی بر پیری دارد.

۱-۴-۴  نظریه تداوم
در تضاد با تصویر تیره¬ای که نظریه محیط اجتماعی ترسیم می¬کند، اشلی عقیده دارد که آخرین مرحله زندگی دنباله مراحل قبلی است. موقعیت¬های اجتماعی می¬تواند معرف نوعی عدم پیوستگی باشد، اما سازگاری و سبک زندگی اصولاً از طریق سبکها، عادات و ذوقهایی که در تمام طول زندگی کسب شده است تعیین می¬شود.
بنابر نظریه تداوم، سلیقه¬ها و سبک¬های شخصی¬ای که در جریان زندگی کسب و فراهم شده است تا زمان پیری باقی می¬ماند. بهترین نشانه برای پیش¬بینی رفتارای فرد در یک موقعیت معین، همواره رفتار قبلی اوست. سازگاری اجتماعی با پیری، یا بازنشستگی و با رویدادهایی از همین نوع، اصولاً توسط گذشته تعیین می¬شود. رویدادهای اجتماعی¬ای که در جریان آخرین سالهای زندگی رخ می¬دهد. بی¬شک فشارهایی وارد می¬کند و پذیرش برخی رفتارها را به دنبال می¬آورد، ولی این رفتارها مسیری را دنبال می¬کند که قبلاً در زندگی انتخاب شده است.
۱-۵  دگرگونی¬های ادارک حسی
توانایی¬های حسی- ادراکی در اثر پیر شدن کاهی می¬یابد. التبه این کاهش از فردی به فرد دیگر به طور قابل ملاحظه¬ای تغییر می¬کند. در واقع، کاهش حاصله، معمولاً توانایی اخذ و بررسی اطلاعات مربوط به محیط زیست را شامل می¬شود. اختلالاتی از نوع پیرگوشی و پیرچشمی از نتایج عادی پیر شدن به حساب می¬آیند و مسلماً انجام کارهای روزانه را تحت تأثیر قرار می¬دهند. دگرگونیهای روانی نیز به این افتها افزوده می¬شود. بعضی اشخاص نمی¬خواهند از عینک استفاده کنند و بعضی دیگر، که تعدادشان بسیار زیاد است، از به کار بردن سمعک سرباز می¬زنند، زیرا احساس ناراحتی می¬کنند. نتیجه اینکه بسیاری از سالمندان از نقایص شنوایی یا بینایی یا هر دو رنج می¬برند، حال آنکه اصلاح آنها بسیار آسان است. با وجود این، خیلی به ندرت اتفاق می¬افتد که فعالیتهای روزانه ما، چه در خانه، چه در محل کار و چه هنگام تفریح، به حداکثر سرعت نیرو یا توانایی حسی نیاز داشته باشد. اکثر افتها در حد بالای تواناییهای ما قرار می¬گیرد، به طوری که ما اثرات آنها را در زندگی روزانه خود زیاد احساس نمی¬کنیم.
دگرگونی¬¬های حسی نباید این تصور را ایجاد کند که اشخاص سالمند، نیمه¬کور، ناتوان برای خواندن و اداره کردن خود، کر، بی¬حس، ناتوان برای چشیدن و … هستند. بیشتر عکس این گفته صادق است، زیرا اکثر سالمندان کاملاً توانایی ادامه طبیعی فعالیتهای خود را دارند یا، در صورت نیاز، می¬توانند اثرات افتهایی را متحمل شده¬اند طوری جبران کنند که به حداقل کاهش یابد.
۱-۶  برخی احساسات مشترک در میان سالمندان
۱- احساس غم و اندوه به خاطر عدم توجه فرزندان و اطرافیان که عمری برای رفاه آنها تلاش   کرده¬اند.
۲- احساس تنهایی به علت طرد شدن.
۳- احساس یاس و نومیدی بخصوص در سالمندانی که مشکل مالی هم دارند.
۴- احساس اضطراب و نگرانی بخصوص در سالمندانی که خود سرپرست خانواده می¬باشند.
۵- احساس هرز رفتن و بیهوده بودن.
۶- احساس سربار بودن به علت فقر مالی.
جدی¬ترین خطری که فرد سالمند را تهدید می¬کند در انزوا قرار گرفتن او از سوی اطرافیان است. در این حالت شخص امکان ایجاد ارتباط صمیمی و نزدیک به دیگران را از دست می¬دهد.
تنهایی موجب می¬گردد فرد سالخورده به تدریج دچار مشکلات روانی شود، لذا درک احساسات و انتظارات سالمندان از اطرافیان و تصحیح ارتباط افراد خانواده با آنها در فرایند بهداشت روانی سالخوردگان بسیار مهم است. سالخوردگان به اندازه¬ای که دیگران به آنها عنوان پیر و از کار افتاده نگاه می¬کنند خود را ضعیف و ناتوان حس می¬کنند. چنانکه در یک خانواده گرم و مهربان اغلب سالخوردگان بسیار راحت، آرام، مقاوم و با نشاط روزگار را می¬گذرانند در نتیجه این افراد حوصله نگهداری نوه¬ها، با همه شیطنتهایشان را دارند.
سالمندان به دلیل بازنشستگی و دوری از فرزندان نیاز به ارتباط و توجه عاطفی بیشتری را در خود حس می¬کنند، که این نیاز باید به طور نسبی ارضا شود.
برنامه¬ریزی صحیح و استفاده از وجود سالمندان و تجربیات آنها هم تنهایی آنان را برطرف می¬کند و هم منبعی مفید و ارزشمند از معلومات و تجربیات را در اختیار جوانان نسل بعد قرار می¬دهد و هم اینکه دیگر احساس هرز بودن و پوچ بودن نمی¬کنند زیرا از تجربه آنها استفاده می¬شود.
زن یا مردی که خود را زمانی صاحب قدرت و نفوذ می¬دانست، به یکباره خود را تنها و بدون قدرت می¬یابد و این جنبه ناراحتی، گاهی به حوادثی نامناسب می¬انجامد و موجب ناراحتی روانی سالمند می¬گردد.
۱-۷  بازنشستگی
بازنشستگی، برای اولین¬بار در آلمان، توسط بیسمارک و در قرن نوزدهم مقرر شد. هدف آن ملایم کردن سرنوشت کارکنان سالمند بود که غالباً تمام زندگی خود را به زحمت گذرانده بودند و از آنجا که زمان بازنشستگی در ۶۵ سالگی فرا می¬رسد و امید زندگی کمتر از امروز بود، تعداد کمی از کارکنان واقعاً از آن بهره¬مند می¬شدند وعده کمی از بازنشستگی به مدت طولانی استفاده می¬کردند. ولی امروزه با طولانی شدن امید زندگی بازنشستگی دیگر امتیازی نیست که به تعداد کمی از افراد اختصاص داشته باشد و آنها نیز به مدت بسیار کم از آن استفاده کنند.
بازنشستگی به عنوان یک رویداد محسوب می¬گردد و در برخی مواقع این رویداد به قدری سریع به وقوع می¬پیوندد که خصوصیت یک رویداد ساده را به خود می¬گیرد در صورتی که بازنشستگی یکی از لحظات بحرانی زندگی را تشکیل می¬دهد و به این عنوان با نوعی نگرانی و عدم تعادل همراه است. علاوه بر این، تغییر حالتی که در ذات بازنشستگی وجود دارد بیشتر به عنوان یک باخت در نظر گرفته می¬شود نه یک برد، یا به عبارتی بنا به تعبیر یکی از روانشناسان (cutler 1972) بازنشستگی همیشه با از دست دادن اعتبار همراه است. بازنشستگی یعنی جدایی از یک نقش: پس از بازنشستگی دیگر انسان مجبور نیست کاری را انجام دهد که «دیگران می¬خواهند» بلکه کاری را انجام می¬دهد که «خودش می¬خواهد» و نکته حساس همین جاست. از آنجا که فرد دیگر از طریق انتظارات بیرون راهنمایی نمی¬شود و عادت ندارد «کاری را که خودش می¬خواهد» انجام دهد ممکن است بیش از آنکه خود را آزاد احساس کند، سرگردان، مضطرب و افسرده بیابد.
به عبارتی می¬توان گفت با اندیشیدن تدابیری با به یکباره کنار نگذاشتن فرد واگذاری مشاغل برحسب توانائیها می¬توان این افسردگی و اضطراب را از بین برد و مجدداً هدفی برای زندگی آنان در نظر گرفت.به عبارتی می¬توان گفت با اندیشیدن تدابیری با به یک باره کنار نگذاشتن فردی و واگذاری مشاغل بر حسب توانائیها می¬توان این افسردگی و اضطراب را از بین برد و مجدداً هدفی برای زندگی آنان در نظر گرفت.
یکی از نکات مهم دیگر این است که اگر فردی به سن بازنشستگی رسید و نتوانست از حقوق بازنشستگی استفاده کند و یا این حقوق برای گذراندن زندگی او ناچیز بود چه می¬توان کرد؟ برخی از کشورهای اروپائی خصوصاً فرانسه و انگلستان و هلند و کشورهای اسکاندیناوی از مدتی پیش و خصوصاً بعد از جنگ جهانی دوم در این راه پیشرفت بسیار کرده¬اند.
مهمترین اقدامات در زمینه مسکن است، با توجه به این نکته که همزیستی مکانی سالخوردگان با جوانان و بزرگسالان امکان¬پذیر نیست زیرا شکل هسته¬ای و زن و شوهری خانواده دیگر چنین اجازه¬ای را نمی¬دهد بنابراین مسئله تأمین مسکن مناسب برای سالخوردگان چه غنی و چه فقیر مطرح می¬شود. همه سالخوردگان احتیاج به مسکن مستقل دارند با این تفاوت که اگر ثروتی داشته باشند خود آنرا تهیه می¬کنند و اگر محتاج باشند باید برایشان تهیه کرد.
– افراد سالمند، دوران بازنشستگی خود را در پارکها سپری می¬کنند.
۱- افراد سالمند در دوره بازنشستگی با پناه به پارکها، اوقات روز خود را می¬گذرانند.

جدول ۱- ۱  سنین بازنشستگی در جهان
نام کشور    سن بازنشستگی مردان    سن بازنشستگی زنان
اتریش    ۶۵    ۶۰
فرانسه    ۶۵    ۶۵
آلمان    ۶۵    ۶۵
آمریکا    ۶۵    ۶۵
فنلاند    ۶۵    ۶۵
دانمارک    ۶۷    ۶۷
نروژ    ۶۷    ۶۷
مجارستان    ۶۰    ۵۵
شوروی    ۶۰    ۵۵
سوریه    ۶۰    ۵۵
ترکیه    ۵۵    ۵۵
پاکستان    ۵۵    ۵۵
کویت    ۵۰    ۵۰
سایر کشورهای آسیایی    ۶۰    ۶۰
بولیوی    ۷۰    ۷۰
هائیتی    ۵۵    ۵۵
کشورهای آفریقایی    ۵۵    ۵۵

و……………………….

فهرست مطالب:

فصل اول
مقدمه :    ۲
۱-۱  سالمند کیست؟ پیری چیست؟    ۵
۱ – ۱ – ۱ تعریف سالمند:    ۵
۱-۱-۲  پیری چیست؟    ۵
۱-۱-۳  سن زمانی    ۵
۱-۱-۴ سن جسمی و زیستی    ۶
۱-۱-۵  سن روانی و عاطفی    ۶
۱-۱-۶  سن اجتماعی    ۷
۱-۱-۷ پیری از دیدگاه روانی    ۷
۱-۱-۸  پیری از دیدگاه بهداشت جهانی    ۸
۱-۱-۹ ویژگی دوران پیری    ۸
۱ – ۲ – ۱ نظریه نقصان دستگاه ایمنی    ۹
۱-۲-۲ نظریه پیر شدن سلولی    ۱۰
۱-۲-۳ نظریه تغییرات سیستم غدد داخلی    ۱۰
۱-۲-۴  نظریه توارثی    ۱۰
۱-۲-۵ نظریه فرسودگی    ۱۰
۱-۲-۶  نظریه مواد زاید    ۱۰
۱-۳  آثار و نتایج پیری    ۱۰
۱ – ۳ -۱ اثرات فردی    ۱۱
۱-۳-۲  اثرات اقتصادی    ۱۱
۱-۳-۳  اثرات سیاسی    ۱۱
۱-۳-۴  اثرات جمعیتی    ۱۲
۱-۴   جنبه اجتماعی پیر شدن    ۱۲
۱ – ۴ -۱ نظریه عدم تعهد    ۱۲
۱-۴-۲  نظریه فعالیت    ۱۳
۱-۴-۳  نظریه محیط اجتماعی    ۱۳
۱-۴-۴  نظریه تداوم    ۱۴
۱-۶  برخی احساسات مشترک در میان سالمندان    ۱۴
۱-۷  بازنشستگی    ۱۵
۱-۸  اشخاص مسن به عنوان فرهنگ فرعی    ۱۷
۱-۹  طبقهبندی اجتماعی    ۱۷
۱-۱۰    نظر اسلام در مورد سالمندان    ۱۸
۱-۱۱ عوامل موثر بر پایگاه اجتماعی سالمندان    ۱۸
۱ – ۱۱ – ۱ علل متزلزل شدن پایگاه اجتماعی سالمندان    ۱۹
۱-۱۲   سالمندان در ایران و جهان    ۲۰
۱ – ۱۲ -۱ تاریخچه مسئله در بین برخی از عشایر ایران    ۲۱
۱-۱۲-۲  بررسی وضعیت سالمندان در سایر کشورها    ۲۲
۱-۱۳  سالمندان از دیدگاه جمعیتشناسی    ۲۴
۱ – ۱۳ -۱ سالمندان در جهان    ۲۵
۱-۱۳-۲ سالمندان در ایران    ۲۵
۱-۱۳-۳  مختصری درباره نرخهای رشد جمعیت ایران در سالهای ۱۳۳۵ تا ۱۳۶۵    ۲۶
۱-۱۳-۴ بررسی ساخت جمعیتی سالمندان در کل کشور    ۲۷
۱-۱۳-۵  توزیع سالمندان کل کشور بر حسب بخش    ۲۸
۱-۱۳-۶ توزیع سالمندان کل کشور بر حسب میزان سواد    ۲۹
۱-۱۳-۷ توزیع سالمندان کل کشور بر حسب وضع زناشویی    ۲۹
۱-۱۳-۸  توزیع سالمندان جامعه بر حسب محل زندگی در شهر یا روستا    ۳۰
۱-۱۴ مطالعه شاخصهای جمعیتی سالمندان    ۳۱
۱ – ۱۴ -۱ شاخص نسبت وابستگی سنی سالمندی    ۳۱
۱-۱۴-۲ شاخص نسبت سالمندان به کمسالان    ۳۱
۱-۱۴-۳  شاخص نسبت وابستگی کل    ۳۱
۱-۱۴-۴ بررسی جمعیت شناختی سالمندان در شهر تهران    ۳۱
فصل دوم
۱-۱۵ خانه سازی سالمندان:    ۳۳
الگوهای طراحی سراهای سالمندان    ۳۵
۲-۱  انتخاب سایت    ۳۵
۲-۱-۱  نیازهای سالمندان:    ۳۵
۲ – ۱ – ۲ منطقه(حوزه) :    ۳۵
۲-۱-۳  همسایگی ها :    ۳۶
۲-۱-۴  اندازه، بر، شکل وتوپوگرافی و اکولوژی :    ۳۶
۲-۱-۵  کاربریهای مجاور:    ۳۶
۲ – ۲ طراحی    ۳۶
۲-۲-۱ احساس مکان:    ۳۷
۲ – ۲ – ۲ امکان انتخاب نقش:    ۳۷
۲-۲-۳  فضاهای خارجی :    ۳۷
۲-۲-۴ فضاهای داخلی :    ۴۰
۲-۲-۵ ورودی و خروجی ساختمان باید دارای شاخصه های طراحی زیر باشد:    ۴۰
۲-۳ مطلوب های سالمندان    ۴۴
۲-۴ استانداردهای طرارحی    ۴۵
۲-۵ واحدهای مسکونی:    ۴۸
۲-۶ استانداردهای خانه های سالمندی طبق ضوابط سازمان بهزیستی:    ۴۹
۲-۶-۱ شرایط عمومی ساختمان:    ۴۹
۲-۶-۴ سالن‌ها و اتاق نشیمن خانه سالمندان    ۵۰
۲-۶-۷ الکتروتراپی:    ۵۱
۲-۶-۷-۱  الکتروتراپی یا معالجه با برق چیست؟    ۵۱
۲-۶-۸ حرکت درمانی و مکانوتراپی:    ۵۶
۲-۶-۹  شرح مختصر از فعالیت واحد فیزیوتراپی :    ۵۷
۲-۶-۱۰  توصیه های طراحی فضای سبز برای سالمندان:    ۵۷
۲-۶-۱۱  گل درمانی:    ۵۹
۲-۶-۱۲  تاثیر رنگ گلها بر انسان:    ۶۰
۲-۶-۱۳ گیاهان معطر:    ۶۲
۲-۶-۱۴  کاربرد گیاهان معطر:    ۶۲
۲-۶-۱۵  تقسیم‌بندی گیاهان معطر    ۶۳
فصل سوم
۳-۱ شرایط منطقه‌ای شهر تهران:    ۶۶
۳-۱-۱  موقعیت جغرافیایی:    ۶۶
۳-۲ تجزیه و تحلیل عوامل اقلیمی:    ۶۶
۳-۲-۱ دما :    ۶۶
۳-۲-۲ باد    ۶۷
۳-۲-۳ تابش آفتاب :    ۶۸
۳-۳  نمودار بیوکلیماتیک ساختمانی:    ۶۸
۳-۴  تعیین نوع اقلیم شهر تهران:    ۶۹
۳-۵  تعیین جهت بهینه استقرار ساختمان:    ۷۰
۳-۶  شکل ساختمان در رابطه با اقلیم :    ۷۰
۳-۷  مصالح ساختمانی در رابطه با اقلیم :    ۷۱
۳-۸ نتیجه گیری و تعیین تدابیر طراحی اقلیمی :    ۷۱
۳-۹  دلایل انتخاب منطقه ۲۲ به عنوان مکان پروژه    ۷۲
۳-۱۰ سابقه شکل‌گیری منطقه ۲۲ تهران    ۷۲
۳-۱۱   ویژگی‌های اقلیمی    ۷۳
۳-۱۲  وضعیت محیط طبیعی منطقه    ۷۴
۳-۱۳  توپوگرافی منطقه    ۷۵
۳-۱۴ خاک‌شناسی منطقه    ۷۵
۳-۱۵  حوزه‌های آبخیر    ۷۶
۳-۱۶  پتانسیل‌های اکولوژیکی منطقه    ۷۶
۳-۱۷ تقسیم‌بندی منطقه    ۷۷
۳-۱۸ تاریخچه محله    ۷۷
۳-۱۹  آمار ساکنین به تفکیک مذهب    ۷۸
۳-۲۰   موقعیت جغرافیایی محله    ۷۸
۳-۲۱  میدان اصلی موجود در محله    ۷۸
۳-۲۲   بزرگراه محله    ۷۸
۳-۲۳ خیابان‌ها    ۷۹
۳-۲۴  مراکز آموزشی    ۷۹
۳-۲۵  مراکز فرهنگی هنری    ۷۹
۳-۲۶  مراکز تفریحی- تاریخی- سیاحتی    ۸۰
۳-۲۷  مراکز ورزشی    ۸۰
۳-۲۸  مراکز مذهبی    ۸۰
۳-۲۹تحلیل سایت پروژه    ۸۰
۳-۲۹-۱  موقعیت و ویژگی‌های سایت    ۸۰
۳-۲۹-۲  لایه‌های توپوگرافی سایت    ۸۱
۳-۲۹-۳  ویژگی‌ها و پتانسیل‌های سایت    ۸۱
فصل چهارم
۴-۲ مجموعه مسکونی نگهداری از سالمندان، لورهات، نیوزلند، آرشیتکت راجر والکر    ۸۴
۴-۳   اتحادیه بازنشستگی فیرفاکس ویرجینیا:    ۸۹
۴-۴  خانه سالمندان در العاذر دوسان خوان    ۹۰
فصل پنجم
۵-۱ مبانی نظری معماری:    ۹۳
۵-۱-۱  انسان و محیط و نیاز های آن    ۹۳
۵-۱-۲  صورت و معنا    ۹۳
۵-۱-۳  نظم    ۹۴
۵-۲ مبانی نظری طرح:    ۹۴
۵-۲-۱  اهدف کلی:    ۹۵
۵-۲-۲  درمعنا:    ۹۵
۵-۲-۳  در عملکرد:    ۹۵
۵-۲-۴ در شکل:    ۹۵
۵-۳   امکانات و محدودیتهای برنامهریزی و طراحی    ۹۵
۵-۳-۱ امکانات:    ۹۵
۵-۳-۲  محدودیتها:    ۹۵
۵-۴    ۹۶
۵ – ۵ برنامه فیزیکی طرح    ۹۷
۵-۶  روند طراحی    ۱۰۲
۵-۶-۱    دیاگرام ارتباطی همکف    ۱۰۲
۵-۶-۲ دیاگرام ارتباطی طبقه اول    ۱۰۲

فهرست جداول
جدول ۱-۱ سنین بازنشستگی در جهان  …………………………………………………………………………………………………… ۱۷
جدول ۱-۲ نرخ سالیانه جمعیت …………………………………………………………………………………………………………….. ۲۷
جدول ۱-۳ تعداد و نسبت سالمندان ۶۰ ساله و بالاتر سرشماریهای  ۱۳۳۵-۱۳۴۵-۱۳۵۵-۱۳۶۵ ………………………… ۲۸
جدول ۱-۴ آمار سالمندان در سالهای ۱۳۳۵-۱۳۴۵-۱۳۵۵-۱۳۶۵ …………………………………………………………….. ۲۸
جدول ۱-۵  توزیع سالمندان کل کشور بر حسب میزان سواد ………………………………………………………………………. ۲۹
جدول ۱-۶ توزیع سالمندان کل کشور بر حسب وضع زناشویی ……………………………………………………………………. ۲۹
جدول ۱-۷ توزیع سالمندان کل کشور بر حسب وضع زناشویی و جنسی ……………………………………………………….. ۳۰
جدول ۱-۸ توزیع سالمندان کشور بر حسب محل سکونت  انها در شهر یا روستا …………………………………………….. ۳۰
جدول ۱-۹ جمعیت ۱۵ ساله و بالا شهر تهران بر حسب جنس و بستگی با رئیس خانوار……………………………………. ۳۲
جدول ۳-۱ تعیین جهت وزش باد غالب در ماه های مختلف سال در شهر تهران …………………………………………….. ۶۷
جدول ۳-۲ خیابانها ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۹
جدول ۵-۱ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۹۷

فهرست تصاویر
شکل ۲-۱ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۳۶
شکل ۲-۲ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۳۸
شکل ۲-۳ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۳۸
شکل ۲-۴ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۳۹
شکل ۲-۵ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۴۰
شکل ۲-۶ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۴۲
شکل ۲-۷ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۲
شکل ۲-۸ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۳
شکل ۲-۹ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۳
شکل ۲-۱۰ ………………………………………………………………………………………………………………………………………….۵۳
شکل ۲-۱۱…………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۳
شکل ۲-۱۲ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۴
شکل ۲-۱۳  ………………………………………………………………………………………………………………………………………….۵۴
شکل ۲- ۱۴ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۵
شکل ۲-۱۵…………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۵
شکل ۲-۱۶  …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۵
شکل ۲-۱۷ ………………………………………………………………………………………………………………………………………….۵۶
شکل ۲-۱۸ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۶
شکل ۲-۱۹ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۷
شکل ۲-۲۰ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۸
شکل ۲-۲۱ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۹
شکل ۲-۲۲ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۶۰
شکل ۲-۲۳ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۶۰
شکل ۲-۲۴ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۶۱
شکل ۴-۱  …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۸۶
شکل ۴-۲ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۸۷
شکل ۴-۳ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۸۸
شکل ۴-۴ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۸۸
شکل ۴-۵ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۸۹
شکل ۴-۶ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۹۰
شکل ۴-۷ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۹۱
شکل ۴-۸ …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۹۱

فهرست نقشه ها

15000 تومان – دانلود نهایی کردن خرید مورد به سبد خرید اضافه شد